Şıpsevdi

Türk romanının kurucularından biri de Hüseyin Rahmi Gürpınar'dır. Hüseyin Rahmi, kolay ve rahat anlatımı, ilginç konuları ile her zaman çok okunan yazarlardan olmuştur. Şıpsevdi, Hüseyin Rahmi'nin en çok ilgi gören romanlarından... Kahramanı Meftun beyin kişiliğinde batının bilim ve sanatına değil giyim ve kuşamına özenmeyi modernlik sayan, "Salon adamı" olmayı batılılık zanneden kişilerin, kısaca züppelerin ironik bir dille eleştirildiği bir roman. Gürpınar, bu eleştiriyi yaparken geleneksel ahlaka, muhafazakârlığa da yakın durmamış. Eski adı Alafranga olan romanın girişinde Hüseyin Rahmi, hem kitabın yasaklanma/sansür edilme hikayesini anlatıyor, hem de ayrı bir yazıda alafrangalık üzerine düşüncelerini de açıklıyor.

Şıpsevdi'nin yeni basımları Everest Yayınları'nca iki ayrı versiyon halinde yapıldı. Kitapların biri sadeleştirilmiş diğeri orjinalinden aynen türkçeleştirilmiş basım. Transkripsiyona baktığımızda sandığımızın aksine Hüseyin Rahmi'nin dilinin sade değil oldukça, ağdalı ve ağır olduğu görülüyor. Türkçeleştirilirken oldukça sadeleştirilmiş anlaşılan. O nedenle, sadece üniversitelerin Türk Edebiyatı bölümü öğrencilerine Osmanlıca sevenlere ve inceleme araştırma amacıyla okuyacaklara transkiripsiyonu öneriyorum. Sadeleştirilmiş metni ise tüm edebiyatseverler bir klasiği yeniden okumanın tadını çıkartmak için edinmeliler. Sadeleştirme, 1911 tarihli ilk basımdan yararlanarak yapılmış, yani atlama zıplama yok ve de dili dışında edebi tadı aslına oldukça yakın.

Yorumlar