Timaş Yayınları "Belgesel Kitap" başlığı altında "fotoğraf ve belgelerle desteklenmiş, kolay ve zevkle okunan" kitaplardan oluşması amacında yeni bir dizi başlatmış. Dizinin ilk kitabı Halide (Ocak 2009). Amaç, "kolay okunan üslubu, zengin görsel materyalleri ve ilk defa günyüzüne çıkan fotoğraf ve bilgilerle" kadın hareketi tarihini ve Halide Edip'in hayatını incelemeyi düşünen okurlar için bir giriş kitabı olması. Kitabın yazarı, Halide Edip belgeseli de çeken Kemal Öztürk. Kitabın içeriğinde ve görsel malzemelerinde bu belgesel film hazırlığının kaynak sağladığı anlaşılıyor. Halide Edip'in torunu ve torununun oğlu da bu çalışmaya arşivleri ve hatıraları ile destek vermişler.
Kitap görünümüyle gerçekten de hedeflenen amaca uygun. Bol fotoğraf kullanılmış, özel bir mizampaj çalışması yapılmış. Daha iyi kağıda, renkli basılabilseymiş sanırım amaca daha da çekici olacakmış. İçeriğe gelince, Kemal Öztürk, 19. Yüzyıl'da Osmanlı'da kadının durumunu anlatarak başlıyor. Giriş yazısında söylediği gibi amacı kadın hareketi ile Halide Edip'in yaşam öyküsünü birlikte anlatmak. Ama bol resimli, az yazılı bir yapıda böylesine derinlikli bir konuyu anlatmak mümkün olmuyor. Kadın hareketinin gelişimi bir yana Halide Edip'in hayat hikayesini bile tam anlamıyla öğrenemiyoruz. Ansiklopedik bilgilerin ve resmi tarihin verilerinin dışına çıkılmıyor. Halide Edip'in pek fazla fotoğrafı olmadığından olsa gerek görsel materyalde de sık sık tekrarlar yapılmak, aynı fotoğrafı çeşitli kadrajlarla kullanmak durumu ortaya çıkmış ya da konuyla pek yakın ilgisi olmayan dönemin kadın fotoğrafları kullanılmak durumunda kalınmış. İşin belge kısmı ise tamamen aksıyor. Halide Edip'le ilgili olarak çalışma yapmış bir çok yazarın, akademisyenin görüşlerine kısa kısa yer veriliyor ama bunların hangi kaynaktan alındıklarına dair bir bilgi yok. Fotoğraflar dışında yazılı pek bir belgeye de rastlayamıyoruz. Halide Edip'in tüm eserlerinin bir listesinin, yıl yıl biyografisinin kitapta yer almasında fayda var. Okurun kitaptaki metinden tam bir Halide Edip biyografisini kavraması zor.
Yorumlar