Firmin

Kitap okuyan bir fare Firmin, Sam Savage’in romanına hem adını vermiş hem de kahramanı (Çev. Kemal Küçükgedik, Özgür yay.) 1960’larda Boston’da Pembroke Books adlı bir kitabevinin kitaplardan geçilmeyen bodrumunda dünyaya gelmiş. On üç yavrulu bir ailenin son çocuğu. Çok zayıf. Kendisinden güçlü kardeşleri yüzünden anne sütü emmeyi başaramıyor ve karnını kitap sayfaları yiyerek doyuruyor. Kitapları yerken de okumayı öğreniyor. Kitapevindeki tüm kitapları okuyor ve entelektüel bir fare halini alıyor. Kitaplar ve yazarlar hakkında ilginç değerlendirmeler yapıyor. Sonunda kendi kitabını yazmaya başlıyor.

Firmin hızla okurken bir yandan da kitapçıdaki yaşamı izliyor, çevre sokakları, dükkânları tanımaya başlıyor, insanlarla ilişkiye geçmeye çabalıyor. Ama bu iletişim çabası, kitapevinin sahibi Norman’ın kendisini görüp zehirlemeye çalışmasında olduğu gibi ölümcül boyutlara varabiliyor. Neyse ki Firmin, okuma biliyor ve lezzetli birer yemek sandığı şeylerin birer fare zehiri olduğunu öğreniyor ve daha fazla yemeyerek ölümden dönüyor. Ona gerçek dostluğu gösterecek olan başarısız yazar Jerry Magoon’dur.

Firmin kitapları okudukça entelektüelleşiyor. İnsanlarla ve diğer farelerle ilişki kurma çabası sırasında yaşadıkları entelektüel bir farenin yalnız bir fare olacağını öğretiyor ona. Bir hayat felsefesi oluşturuyor. Dünya kültür tarihinde Firmin soyadını taşıyan birçok felsefeci, bilim adamı, yazar ve sanatçı var. Sam Savage, Firmin’in adından başlayarak kitapta birçok felsefi ve edebi gönderme yapmış. Firmin’in okudukları ve yaşadıklarıyla felsefi ve edebi sorunları lafı uzatmadan tartışmış. Neşeli ve akıcı dili olan bir roman… Okumadan soğuyan yetişkinlere okuma keyfini yeniden aşılıyor. Sözünü ettiği kitapları ve yazarları merak ettiriyor.